میانه را گر خواهی آبادتر ساخت / اول فرهنگ میانه باید شناخت

میانه را گر  خواهی آبادتر ساخت

اول فرهنگ  میانه باید  شناخت


میانه از لحاظ وسعت مرکزی و بخش های اطراف  جزء  بزرگترین  و نادرترین  شهرستان های آذربایجان  به شمار میرود که دارای پتانسیل زیادی از جمله  فرهنگی ، تاریخی و صنعتی هست.برای عمران و آبادانی هر شهر باید اولین مرحله خود آن شهر را شناخت که کارایی شهر و صنعت مردمی در چه زمینه هایی می باشد.مثلا با کاشت گوجه ، هندوانه و... توسط صنعت نوین کشاورزی (آبیاری قطره ای و تحت فشار)  و شناسایی و شناخت اهالی کل بخش ها می توان به نتایج قابل توجهی دست یافت.در عرصه ی کشاورزی باید مد نظر قرار گیرد که صنعت کشاورزی میانه از اوایل فروردین تا شهریور ماه قابل برداشت و استفاده میباشد.اما همین صنعت کشاورزی در شیراز یا نواهی کوهی از فروردین تا آبان قابل استفاده است.

بنابراین باید فاصله ی زمانی و آب و هوایی را نیز مدنظر قرار داد که کدام یک از محصولات کشاورزی را میتوان با شرایط کنونی وارد بازار کرد که ضرر و زیان نباید کشاورزان را وادار به ترک کار و کوچ به مناطق دیگر نماید.
خاک میانه جز خاک های طلایی کشور می باشد که کم بود آب باعث عدم استفاده از مزارع گردیده که باز هم دلیل قانع کننده ای بر آن ندارد دلیل روشنی که باعث ضعف صنعت کشاورزی گردیده است ،عدم آگاهی یا کلاس های آموزشی سازمان جهاد کشاورزی در خود روستاها می باشد که صنعت نوین کشاورزی جایگزین صنعت سنتی پدرانمان قرار گیرد.در یک مثال میتوان چنین ذکر کرد که هر مناطقی بر حسب ارتفاع از سطح دریا باید به کاشت محصولات و درختان متناسب با آن شرایط هوایی و جوی انجام گیرد.

به طور مثال بخش کاغذکنان جزء  خاک های حاصلخیز شهرستان و دشت استثنایی می باشد که به صورت شبه جزیره ای توسط رودخانه قیزیل اوزن احاطه و ارتفاع از سطح دریا نیز برابر با ارتفاع کوه قافلان میباشد که اگر از نواحی بلند کاغذکنان به قافلان نگاه شود به صورت دشتی دیده میشود که میانه در داخل چاله ای واقع گردیده است.

و همچنین فرایند تشکیل ابرهای بر روی شهر میانه قسمت اعظم ای از توده ابری به صورت مه غلیظی از این دشت عبور کرده و به رشته کوه قافلان سرازیر می شود.بنابراین این دشت در فصل زمستان جزء سخترین برف و کولاک شهرستان را به خود اختصاص میدهد که بارش برف به طور میانگین به نیم متر میرسد اما هیچ ذخیره ای از این فصل بارندگی صورت نمیگیرد و در فصل تابستان بارندگی به حدی کاهش میابد که به شرایط بحرانی رسیده و آب چشمه ها و قنات هشتاد درصد خشک و شرایط کشاورزی را نیز بحرانی میکند.

نکته قابل توجهی که باید در این منطقه مد نظر قرار داد فاصله زمانی کشت و برداشت محصول میباشد به طور مثال فاصله کشت سبزی جات و حبوبات باید اول اردیبهشت انجام گیرد اگر در فروردین ماه همان محصولات کشت گردند به علت سوز سرما خراب و تا اردیبهشت قابل رویش نمی باشد و همچنین فاصله زمانی برداشت محصول تا اوایل شهریور می باشد چون بعد تیرماه آب به حد بحرانی کاهش یافته و کشاورزان آب کافی جهت آبیاری و برداشت ماکزیمم از محصول خود نخواهند داشت.می توان نتیجه گرفت که محور فاصله زمانی کشت و برداشت کاغذکنان چهار ماه است که در مقایسه با شیراز این فاصله بین هشت ماه به نصف کاهش یافته و بازار تولید کاغذکنان  با شکست مواجه می شود.خاطر نشان کنیم دوستانی که از نزدیک شیراز را دیده اند دارای خاک شورزا ،ولی فرهنگ کشت مردم دارای صنعت نوین و به کارگیری تکنولوژی روز دونیا  می باشندو  همچنین بارش بارندگی نیز  نسبت به نواهی ما یک سوم بارندگی را دارا است.

اگر بخش کاغذکنان را به سه بخش از لحاظ ارتفاع  از سطح دریا مد نظر قرار دهیم می توانیم به نواحی کوهی ،میانی کوهی و پای کوهی تقسیم کنیم که با ارائه  چند مثال از مقایسه  کشت محصولات کشاورزی در سه بخش مختلف می پردازیم.اگر در شیب پای کوهی که از قدیم بعد از اینکه جیره غذایی مردم در فصل زمستان تمام می شد ،در ماه های اسفند و فروردین ماه به این مکان ها جهت کشت و چرای گوسفندان می پرداختند که در تلفظ ترکی به این مکان ها آران گفته می شد ویک ضرب والمثل بسیار زیبا نیز در میان اهالی رواج دارد که گفتندچورک همیشه آرانان چیخار.یعنی نون همیشه در جاهای دره ای که گرم هستند به دست می آید.بنابراین در نواحی پای کوهی باید به کشت محصولات از جمله برنج و گوجه و....پرداخت حتی در روستای گوو که به بهشت کاغذکنان معروف است در نواحی اطرافشان به کاشت درختان انار و انجیل و انگور پرداختند.اما اگر در نواحی بالای کوهی مثلا روستا های قوشابولاق  رشید آباد و یانبولاق همین محصولات نواحی پای کوهی را  بکاریم هیچ وقت قابل استفاده نخواهند بود.در مقابل میتوانیم در نواحی بالای کوهی از نهال های اصلاح شده بادام که مقاوم در برابر کم آبی و سرما است، همچنین جزء محصولات پردرآمد نیز هستند را در روستاهای قره بلاق ،قوشابولاق و احمد آباد کاشته شود.و این نهال بهترین کارایی را نسبت به نواحی پای کوهی دارند.

در نواحی میان کوهی نیز می توان از درخت سیب و گردو استفاده گردد چون همیشه این نکته را باید در نظر گرفت که میانه و کاغذکنان در فصل شکوفه درختان با سرمای شدید از طرف شمال (روسیه وقفقاز) تهدید و باعث سوزش و خرابی محصولات در بدر تشکیل از بین میروند و ضعف کشاورزان را نیز به دنبال دارد.در صنعت کشاورزی میانه ،میتوان بهترین استفاده ها را با صنعت نوین از جمله جمع آوری آب باران برای حالت بحرانی از طریق سدهای خاکی و پلیمری استفاده کرد.اما در کاغذکنان به لطف جهاد کشاوزی هیچ اقدام نوین انجام نگرفته و اتاق های فکر توسط خود نخبه های بخش و شهرستان تشکیل نگردیده است.

یکی دیگر از مزیت های بخصوص دشت کاغذکنان که به خاطر اینکه ارتفاع از سطح دریا بیشتر میباشد دارای فشار باد بیشتر در نواحی بالای کوهی از جمله گوبک تپه می باشد.که اگر در این زمینه تحقیق گردد می توان از توربین های بادی توسط شرکت مپنا سرمایه گذاری گردد.با استفاده از این توربین ها می توان نهایت آبادی و عمرانی در عرصه‌ ی برق و کشاورزی تشکیل و اجرا شود.به طور مثال سد شهریار جهت تولید برق باید همیشه با فشار آب کافی جهت چرخش ژنراتور آبی که در سد کار گزاشته شده ،حتما باید با سرعت و فشار ثابت بچرخد.در صورتی که در فصل تابستان و شهریور آب قیزیل اوزن به حد بحرانی کم می شود و جهت چرخش ثابت ژنراتور سد از نیروی خارجی از جمله وارد کردن برق مدار برای چرخش و ثابت نگه داشتن سرعت ژنراتور از استان آذربایجان شرقی یا استان های هم جوار نیاز خواهد داشت.

اگر مسئولان و نمایندگان در این زمینه تحقیق کنند و از مهندسین نخبه و کارآمد کمک و مشاوره بگیرند می توان از توربین های بادی کاغذکنان که دارای فشار بادی زیادی هستند استفاده کنند و در قبال این انرژی می توان به گفته وزیر نیرو که ارتفاع دشت کاغذکنان نسبت به سد شهریار بیشتر و غیر قابل آب رسانی است با تبادل انرژی بادی به برقی ژنراتور سد و برعکس برقی به آبرسانی برای دشت کاغذکنان،توسط صنعت نوین آبیاری سیراب و به منطقه کشاورزی ویژه تبدیل کرد.حتی از این توربین های بادی میتوان برای روشنایی محور سرچم اردبیل نیز استفاده کرد.آقای وزیر نیروی محترم در این عالم برای مرگ راه حلی نمی توان پیدا کرد اما اگر تلاش و اندیشه و شناسایی دقیق تر انجام شود می توان برای حل هر غیر ممکن راه ممکن و ساده ای پیدا کرد.(قابل توجه نمایندگان عزیز و فرماندار محترم شهرستان میانه )

در عرصه تمدن و تاریخ نیز میانه و بخش های همجوار از جمله کاغذکنان دارای ریشه هایی در هزاره قبل از میلاد مسیح دارند ولی هیچ فرهنگ سازی و هماهنگی نسبت به مسئولان میراث فرهنگی شهرستان و حتی خود اهالی انجام نشده است. اگر در گوشه های میانه و بخش های اطراف نگاه کنیم راه قاچاقچیان میراث فرهنگی را خواهید دید که هویت یک ملت همان ارزش معنوی مردم است نه ارزش مادی که بعضی از سودجویان بخاطر ثروت اندوزی دست بر ارزش های فرهنگی و تمدن مردم و کشور می زنند.سهم میانه هر سال نسبت به ثبت میراث فرهنگی استان چند عدد میباشد در حد صفر اما در تبریز تخم مرغ را رنگ کردن (یومورتا بویاماسی) ثبت ملی میگردد اما انگار شهر من هیچ فرهنگ غنی در این زمینه ها ندارد که ما نیز سهم بسزایی از سازمان میراث فرهنگی داشته باشیم.داشتیم فرهنگ غنی تمدن قیزیل اوزن مشکل از مردم نبود مشکل از مسئولان بود که تفکر پیشرفت و زیر ساختی نداشتند بلکه دنبال کرسی مدیریت و ریاست بودند به هر حال گذشتند که پل تاریخی راه آهن میانه به خرابه ی شام شباهت داشته باشد نه به نقش جهان اصفهان که نشد. مقدمه کوچکی از فعالیت بنده و عدم توجه مسولان سازمان میراث فرهنگی  شهرستان و استان که در زمینه ثبت مکان تاریخی و فرهنگی داشتیم را بطور خلاصه وار توضیح میدهیم که انشاالله  فرماندار محترم و مسئولان مربوطه اقدامات لازم را انجام دهند.  

بنده بعد از چند سال تحقیق و مطالعه و تدوین مقاله ای از یک مکان تاریخی و فرهنگی که با موجودیت سند های تاریخی که نمایانگر مکان تاریخی به صورت علمی و منطقی می باشد را جمع کرده و به میراث فرهنگی استان که شامل چهار باستان شناس معروف از جمله آقای حق پرست و جناب آقای مسلحی عزیز که یکی از بزرگان تاریخ شناس آذربایجان به شمار میرود و حتی موزه عصر آهن تبریز با تلاش چنین افرادی از عمق پنج و شش متری از دل خاک بیرون کشیدند تا تاریخ تبریز را به هزاره های قبل از دوره اشکانی بکشاند.بگفته این عزیزان باستان شناس طبق تصاویر وشواهد موجود در مقاله  تاریخ این مکان (اویوخلو) تمدنی بر هزاره قبل از میلاد مسیح اشاره دارد.فرماندار محترم گلایه ای از یک مسئول  ارشد اجرایی که کلیه سازمان های شهرستان را نظارت  میکنند را داریم.

با توجه به اسناد فیلم برداری توسط خبرنگار محترم فرمانداری میانه آقای کوهی و چند نفر از دوستان روزنامه نگار از جمله آقای قادر حسن زاده که در تاریخ ۹۵/۳/۱۳ از مکان فرهنگی و تاریخی اویوخلو در روستای قوشابولاق بخش کاغذکنان که گزارش خبری گرفته و در اخبار استانی نیز پخش گردید و با موجودیت سند سنگ نوشته تاریخی بر روی تخته سنگ ها اقدامات و زمینه های لازم به اداره کل میراث فرهنگی ارائه گردید و چند بار رفت آمد بنده به اداره کل میراث فرهنگی که وظیفه اصلی بنده نبود بلکه بنده به جای درخواست کتبی رئیس  میراث فرهنگی میانه  داشتم تلاش میکردم.

که در نهایت بدبختانه یا خوشبختانه آخرین حرفی که به جای تشکر از امثال بنده باشد گفتند مگر شهر شما مسئول مربوطه ندارد که به ما گزارش بدهد تا اقدام گردد حتی به نظر آنها کاغذکنان را بخشی از بخش های شهرستان خلخال میدانستند که نشان از عقب ماندگی تلاش های شهرستان میانه را نشان میداد.

هر سال مدیر  کل میراث فرهنگی استان یک روز به میانه می آیند و پتانسیل شهرستان را به سرمایه گذاری و حمایت از گردشگری و شناساندن فرهنگ و تمدن میانه تشویق میکنند ولی سهم میانه از شناساندن و ثبت ملی همان یک روز بود نه  به اندازه پیچ و خم های رود قیزیل اوزن.

لطفا از دوستان نخبه و کار آفرین  نسبت به توسعه و مشاوره در اتاق های فکر فرمانداری و بخشداری ها حمایت و دعوت به عمل گردد.

با تشکر مهندس مجیدخالقی فر نخبه برتر استانی و کشوری