معرفی شهرستان میانه
موقعیت جغرافیایی شهرستانشهرستان میانه در منتهی الیه جنوب شرقی استان آذربایجان شرقی با وسعتی بالغ بر 5595/3 کیلومترمربع که حدود 3/12% مساحت کل استان را بخود اختصاص داده و وسیع ترین شهرستان استان می باشد که بر سر راه تهران – تبریز واقع شده که از قدیم الایام جاده ابریشم و بعد از آن جاده ترانزیت ایران اروپا از مرکز این شهرستان می گذرد و علاوه بر این قرارگرفتن این شهرستان در جوار راه مواصلاتی راه آهن سراسری ، این شهرستان را از اهمیت ویژه ای برخوردار می سازد.
این شهرستان از نظر اقلیمی دارای آب و هوایی خشک و سرد بوده و تابستانهای بسیار گرم و زمستانهای بسیار سرد دارد بطوریکه در خصوص آب و هوای این شهرستان این جمله نقل زبان مردم است که هوای میانه در تابستان آبادان و در زمستان همدان است .
- جمعیت شهرستان براساس سرشماری سال 1385 به تعداد 194000 نفر ( 100414 نفر شهری و 90877 نفر روستایی ) می باشد.رودهای مهم شهرستان :
رودهای قزل اوزن ، قرانقو ، آق چای ، ترکمانچای ، آیدوغموش ، گرمرود و شهرچای از رودهای مهم شهرستان است که آورد آنها بالغ بر چهارمیلیارد مترمکعب در سال می باشد. از ارتفاعات مهم شهرستان می توان به : ارتفاعات بزگوش و قافلانکوه اشاره کرد که دامنه های بزگوش سرسبز و خرم ولی دامنه های قافلانکوه صخره ای و جز در اوایل بهار عاری از پوشش گیاهی قابل استفاده است . گذری بر سیر تحولات تاریخی میانه :
2- اقامت چهارماهه امیرتیمور در میانه به هنگام لشکرکشی .
3- شکست آخرین پادشاه گورگانی و به قتل رسیدن وی در میانه به هنگام قصد تصرف آذربایجان به دست اوزن حسن.
4- در زمان احمدشاه قاجار و رضاخان ، میانه پایگاه استعمار و بهره کشی خاندان فیروز فرمانفرمائیان بوده است.
5- اوچ تپه که امروز یکی از دهستانهای این شهرستان می باشد در زمان نادرشاه محل استقرار لشکریان او بوده است و نادر لشکرکشی هایی که به کشور عثمانی می کرد بیشتر در این محل رحل اقامت می افکند.
7- وقایع مربوط به فرقه دمکرات در 21 آذر 1325 که منجر به شکست و متواری شدن سران این فرقه به شوروی گردید و در این روز پل دختر میانه توسط این فرقه مین گذاری و منفجر گردید.
8- قیام مردم مسلمان میانه همزمان با قیام ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره) در سال 57 که روحانیت شهرستان پیشاپیش امت بودند که منجر به سرنگونی سلطنت 2500 ساله شاهنشاهی گردید.
1- بقعه امامزاده اسماعیل درمرکز شهر میانه .
2- پلدختر در تنگه قافلانکوه
3- قلعه دختر در قله قافلانکوه
6- قلعه نجفقلی خان
7- امامزاده ورزقان
8- حمام ورزقان
9- کاروانسرای جمال آباد ( مربوط به دوره شاه عباس صفوی)
10- امامزاده محمد کندوان
11- مسجد سنگی ترک ( واقع در مرکز بخش کندوان)
12- داش قلعه کاغذکنان
13- پل بقرآباد ترکمانچای
15- مسجد شیخ طبق – خاتون آباد – خوبستان
16- جاده ابریشم
17- حمام امیرکبیر ترکمانچای
18- ارتفاعات گچیلیک
19- آبشار ایورق
20- آبشار بلوکان
21- آبگرم ممان – گوگدرق – ایورق موقعیت فرهنگی :
1- مردم میانه افرادی هستند مسلمان ، متعصب با اعتقادات اسلامی و مذهبی ، خونگرم و مهمان نواز و تقریباً فرهنگ همسانی داشته از آداب و رسوم مشترک برخوردارند و بطور متدوال از دیرباز مراسمات عقد و ازدواج ، جشن ها و عزاداریها بطور هماهنگ و همسان برگزار می نمایند و آداب و رسوم خاصی که برانگیخته از فرهنگ منطقه ای و متمایزی باشد وجود ندارد.
2- با توجه به بافت اجتماعی و فرهنگی شهرستان در روابط و معاشرت خانوادگی ، بیشتر مردم همدیگر را می شناسند و تقریباً میتوان گفت اغلب آنان با همدیگر روابط خویشاوندی داشته و هیچگونه اختلاف نظری در روابط اجتماعی ندارند.
3- روستائیان از فرهنگ شهری و شهرنشینی متاثر بوده و با شهرنشینان روابط اجتماعی حسنه دارند.
4- همچنین به لحاظ نبود قبایل مختلف و یکدست بودن مردم از نظر قومی ، اختلافات ناشی از باورهای قومی ، مذهبی و فرهنگی به چشم نمیخورد.
از لحاظ فرهنگی شهر میانه دارای 38 باب مسجد و 33 باب حسینیه و کل شهرستان دارای سه باب کتابخانه عمومی و 4 منطقه آموزش و پرورش با 41874 نفر دانش آموز در مقاطع مختلف تحصلی و یک واحد دانشگاه آزاد اسلامی با 2572 نفر دانشجو در44 رشته تحصیلی و یک مرکز داشنگاه پیام نور با 1400 نفر دانشجو در 6 رشته تحصیلی که مشغول به تحصیل می باشند . لازم به ذکر است که میزان باسوادی کل شهرستان 6/72 % می باشد.بند 4) وضعیت عمرانی
از نظر عمرانی بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی اقدامات عمرانی وسیعی در سطح شهرستان صورت گرفته واز نتیجه گیری اقدامات انجام یافته وضعیت عمرانی زیر قابل تصویر است :
1- تعداد روستاهای برقدار شهرستان 313 روستا
2- تعداد روستاهای برخوردار از آب آشامیدنی 253 روستا.
3- طول راههای شوسه شهرستان 375 کیلومتر .
4- طول راههای روستایی آسفالت شهرستان 7/274 کیلومتر.
5- کل روستاهای بالای 10 خانوار شهرستان دارای تلفن خانگی می باشد که شامل حدود 338 روستا با 64400 تلفن می باشد که 4 مرکز 512 شماره ای و12 مرکز 256 شماره ای ویک مرکز 1000 شماره ای و 23 مرکز BTS و شهر میانه با 15000 شماره تحت پوشش تلفن همراه ومجهز به مرکز PC می باشد.
6- تعداد خانه های بهداشتی فعال روستایی 130 باب که 114 باب آن احداثی و 16 باب آن استیجاری می باشد و مراکز بهداشتی درمانی مصوب 29 باب که 8 باب آن شهری و21 باب آن روستایی می باشد و4 باب اورژانس که 2 باب آن بین راهی است .
8- کل اراضی کشاورزی شهرستان حدود 129977 هکتار معادل 24 درصد وسعت شهرستان می باشد که برای آبیاری این اراضی علاوه بر استفاده از آب ذخیره شده در سدها ، حدود 76 میلیون متر مکعب در سال از آب 1815 حلقه چاه کشاورزی احداث شده که تعداد 365 حلقه آن برقی شده است استفاده می گردد. که آب استحصالی شهرستان در حدود 5/72 میلیون متر مکعب توسط چاهها و85/24 میلیون مترمکعب توسط انهار انجام می گیرد.
9- پروژه بیمارستان 98 تختخوابی که افتتاح و به بهره برداری رسیده ولی بیمارستان 150 تخت خوابی قبلی تعطیل و در حال بازسازی می باشد.
10- پروژه گاز رسانی شهرهای میانه و ترک – ترکمانچای و آقکند که شبکه آن به اتمام رسیده و به بهره برداری رسید. حدود 25/182 کیلومتر لوله گذاری و تعداد 11770 علمک نصب شده و جمعاً 20004 خانوار از نعمت گاز بهره مند شده اند ضمناً گازرسانی تعداد 4 روستا به اتمام رسیده و در حال بهره برداری می باشد و شهرهای ترکمانچای و آقکند و تعدادی از روستاها در حال اجرا می باشند .
12- از واحدهای تولیدی و صنعتی مهم شهرستان میتوان به شرکت ملی فولاد آذربایجان – شرکت تیوا پلیمر – قطعات گیربکس و کارخانه آرد سازی و کارخانه مواد شوینده و دستمال کاغذی و ... اشاره نمود .ملاحظـه :
آنچه در خصوص وضعیت عمرانی و اقتصادی شهرستان قابل ذکر است اینکه از اول انقلاب بدلیل نگرش صرفاً عمرانی ، اعتبارات و منابع دولتی عمدتاً به کارهای عمرانی غیر تولیدی گرایش و اختصاص یافته است .
و این در شرایطی است که این شهرستان علاوه برداشتن پتانسیل های بالقوه بسیار در زمینه معادن و صنایع بدلیل داشتن فصل زراعی گرم و آفتابی و آب جاری فراوان ، توان تولید محصولات زراعی برای دو کشت در یک فصل را دارد و لزوم مهار آب و توسعه کشاورزی و دامپروری در این شهرستان از اولویت اول برخوردار است اگر سد آیدوغموش و سد گرمی چای ، سد شهریار ، صومعه علیا و یالقوز آغاج و شبکه پایاب آنها احداث و اتمام شوند توان ایجاد اشتغال و درآمد برای جمعیتی معادل جمعیت فعلی شهرستان فراهم خواهد شد .
