آئین عزاداری محرم درمیانه
در دهه اول این ماه که ماه حزن و اندوه است شیعیان به عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت سیدالشهداء اباعبدالله الحسین(ع) میپردازند.
البته در این ماه حوادث دیگری نیز رخ داده است که غزوه ذاتالرقاح، فتح خیبر، واقعه کربلا و حادثه تاسوعا و عاشورا از جمله آنهاست.
ماه محرم که ماه اثبات عشق و ارادت به سید و سالار شهیدان است در جای جای ایران اسلامی به شکلهای مختلف انجام میشود.
آئینهای عزاداری ماه محرم همه ساله در سراسر ایران با شور و شوق خاص مردم برگزار میشود و عاشقان آن حضرت ارادت و تجدید میثاق خود را هر سال در قالب عزاداری مستحکمتر میکنند.
این آئینهای عزاداری به فراخور فرهنگ و شیوههای مرسوم هر منطقه و استان متفاوت بوده و از دیرباز همواره در قالب هیاتهای مذهبی و راهاندازی دستجات و تکایا برگزار میشود.
شهرمیانه از جمله شهرهایی است که در ایام ماه محرم، سرتاسر وجودش را غم و حزن فرا گرفته و تمام گوشه و کنارش حال و هوای غم گرفته ومردمان این شهر با عزاداری و توجه ویژه به ماهیت محرم عشق و ارادت خود را نثار کسی میکنند که حدود هزار و 300 سال پیش در چنین روزهایی راه و رسم آزادگی و آزادمردی را به بشریت آموخت.
در شهر از دهه آخر ماه ذالحجه (بعد از عید قربان) بیرقهای سرخ، سیاه و سبز تمام فضای شهر را تسخیر کرده و از دور خودنمایی میکنند. سردربها، امامزادهها، تکایا، مساجد و حتی منازل خاص به این بیرقها خوشآمد گویی میکنند.
از مهمترین آئینهای عزاداری درشهرمیانه میتوان به:
1)مراسم اعلان عزا و طشت گذاری اکثر هییت های میانه لازم به توضیح است مراسم
طشت گذاری در میانه اولین بار توسط هییتقمربنی هاشم وتوسط مرحوم حاج صفر نصیرزاده برگزار گردید
2)دستههای شاه حسین گویان (شاه حسین، وای حسین)که در چهارراه پایین و دره خرمن و محله درویشلر کوچه سی از رونق بالایی برخوردار است
3)حرکت دسته های عزاداری ازاول محرم به امامزاده اسماعیل و عزاداری دران مکان مقدس
4) علم بندی که سه سالی است دربعضی نقاط میانه علی الخصوص در محله شهیداکرمی برپامیشود
5) مراسم "شمع پای لاماخ" (توزیع شمع)که مخصوص هییت عرب سیدالشهدا واز بانیانش مرحوم حاج ابراهیم حبیبی که شب عاشورا برگزار میشود
6) مراسم "گرداندن اسب ذوالجناح"که بعضی از هییت ها در روز تاسوعا انجام میدهند
7) مراسم "شبیه خوانی"لازم به توضیح است قدیمی ترین مراسم شبیه خوانی درمیانه مربوط به محله میدان حاج تقی وهییت لطیف دسته سی که الان اسمش حسینیه حضرت ابوالفضل میباشد
8) مراسم "احسان و نذری" و... اشاره کرد.
9)مراسم باشی کولی صبح عاشورا
البته مراسمات دیگری ازجمله گرداندن گاهواره ویاخاباقلاماق مخصوص روز دوازدهم محرم یا مراسم دفن شهدا نیز از دیگر مراسم موجود درشهرمیانه میباشد
ازقدیمی ترین هییت های میانه که سابقه بالای یک قرن دارند میتوان به هییت میرغلام دسته سی .لطیف دسته سی .هییت حضرت ابوالفضل (پزشکی).هییت مشهدی برات. هییت زنجیرزنان میرعباس .یاشیل عرب .عرب سیدالشهدا.شیرعلی دسته سی.اشاره کرد